هلیوم

در سال ۱۸۶۸ هنگامی که دانشمندی به نام پیر جانسن درحال بررسی طیف خورشید بود خط زرد رنگی را مشاهده نمود که مربوط به عنصری جدید بود، اما موفق به کشف ماهیت آن نشد. چندی بعد دو دانشمند دیگر توانستند عنصر جدید را که هنگام مطالعه ی طیف خورشید کشف کرده بودند، معرفی کنند. آنان نام این عنصر را از روی نام یونانی خورشید هلیوم نامیدند.

فراوان ترین عنصر بعد از گاز هیدروژن در جهان هستی، گاز هلیوم است. اما مقدار آن در جو اطراف زمین کم است از طرفی گاز هلیوم را به سختی می توان به مایع تبدیل کرد به این دلیل که در لایه های بالایی جو نمی توان با سرد کردن، جداسازی نمود، بنابراین گاز هلیوم بیشتر هنگام استخراج گاز طبیعی از زمین استخراج و جداسازی می شود. منابع گاز طبیعی که حاوی گاز هلیوم هستند در کشورهایی مانند ایالات متحده، کانادا، الجزایر، روسیه، قطر و کشورهای ایران کشف شده اند.

از کاربردهای گاز هلیوم تمیز کردن مخازن سوخت یا آن است. گاز هلیوم به دلیل بی تاثیری و عدم اشتعال، ماده ی خوب و ایمنی برای تمیز کردن مخازن سوخت به شمار می آید.
دیگر کاربرد گاز هلیوم را می توان به استفاده از آن برای پیدا کردن نشتی در مخازن و دستگاه های مختلف نام برد.

از آنجایی که گاز هلیوم دارای خاصیت نشر و جذب امواج الکترومغناطیسی است می توان از آن در دستگاه هایی مربوط به پزشکی، مانند چراغ خودروها یا تابلوهای تبلیغاتی، لیزر، دستگاه های سرمایشی و ... نیز بهره برد.

نیروگاه های هسته ای برای ایجاد حرارت بسیار بالا در محفظه ی کار نیاز به خنک کننده ای موثر دارند که گاز هلیوم می تواند جایگزین بسیار خوبی باشد زیرا هلیوم گازی بی اثر، سبک، غیر خورنده و ممانعت کننده از انفجار می باشد. منابع گاز هلیوم در دنیا بسیار محدود است.

دستگاه های MRI که قطعات ایرباسما ساخته شده اند برای درست کار کردن نیاز به خنک کننده دارند، از گاز هلیوم برای خنک کردن آن ها می توان بهره گرفت.

گاز هلیوم در فشار عصبی حل نمی شود و چگالی آن نیز پایین است. یکی از عواملی که در عمق های زیاد به گاز اکسیژن مقدار مشخصی گاز هلیوم اضافه می شود کمک به تنفس طبیعی تر شود و هم اینکه فشار نیتروژن وارد بر بدن کاهش یابد.

بادکنک های موجود در هوا را هلیوم پر می کنند تا به هوا نچسبند. به دلیل سبک تر بودن گاز هلیوم از دیگر گازهای موجود در هوا، برای پرکردن بادکنک ها جهت مصارف تزیینی، نظامی، علمی و ... پر کردن بالنک های تزیینی در مهمانی ها و مجالس، از گاز هلیوم استفاده می شود.