اطلاعات ایمنی هیدروژن

شناسه محصول

نام ماده: هیدروژن

شماره CAS:  1333-74-0 

فرمول شیمیایی: H₂

موارد شناسایی شده استفاده از ماده یا ترکیب و موارد مصرف توصیه شده

کاربرد ماده/ ترکیب: استفاده صنعتی.
موارد مصرف شناسایی شده مرتبط: کاربرد به عنوان سوخت در صنعت هوا و فضا، کاربرد جهت ساخت آمونیاک در کودهای شیمیایی، استفاده از گاز هیدروژن به عنوان گاز شست و شو در زمان تولید تراشه های سیلیکون، ساخت ورق های تخت شیشه در صنعت شیشه سازی، استفاده در دستگاه کروماتوگرافی گازی

اطلاعات تامین کننده برگ اطلاعات ایمنی

کارخانه تولید گازهای طبی و صنعتی اخوان کلانتری
نشانی: ایران، تهران، جاده قدیم کرج، شادآباد، خیابان شهیدان طارمی، پلاک 67
تلفن: 3-66810141-021
info@ak-gas.com                www.ak-gas.com

طبقه بندی ماده یا ترکیب

گازهای قابل اشتعال، دسته 1 --> H220
گاز های تحت فشار: گاز فشرده -->  H281
متن کامل شرح H (H-statement): به بخش 16 رجوع کنید.

اجزاء برچسب

تصویرنگاشت (پیکتوگرام) های خطر:
           
      GHS04                 GHS02
کلمه سیگنال: هشدار (warning )
شرح خطر: H220 – گاز بشدت قابل اشتعال.
H280 - حاوی گاز تحت فشار، در صورت گرم شدن ممکن است منفجر شود.
شرح احتیاطی: P377 – آتش ناشی از نشت گاز: خاموش نکنید، مگر اینکه بتوان نشت را بطور ایمن متوقف کرد.
                            P381– تمامی منابع احتراق را در صورتی که ایمن باشد، حذف کنید.
                            P403 – در محلی با تهویه مناسب نگهداری شود.
                            P410+P403 – دور از نور مستقیم خورشید و در محلی با تهویه مناسب نگهداری شود.
هشدار لمسی: خیر

سایر خطرات

سایر خطراتی که در طبقه بندی قید نشده اند:-

مواد

شرح اقدامات کمک های اولیه

اقدامات کمک های اولیه پس از استنشاق: مصدوم را به محیط غیر آلوده منتقل کنید و از دستگاه تنفسی برای او استفاده کنید، مصدوم را در گرم و در حالت استراحت نگه دارید. با پزشک تماس بگیرید. در صورت عدم تنفس، عمل احیای قلبی ریوی انجام دهید.
اقدامات کمک های اولیه پس از تماس پوستی: این محصول اثرات نامطلوب ندارد.
اقدامات کمک های اولیه پس از تماس چشمی: این محصول اثرات نامطلوب ندارد.
اقدامات کمک های اولیه پس از بلع: بلعیدن به عنوان مسیر احتمالی مواجهه، در نظر گرفته نمی شود.

مهمترین علائم و اثرات تاخیری و حاد

به بخش 11 رجوع کنید.

نشانه‌های هرگونه نیاز به مراقبت فوری پزشکی و درمان ویژه

خیر

مواد اطفاء حریق

مواد اطفاء حریق مناسب: اسپری آب. پودر خشک.
مواد اطفاء حریق نامناسب: از واتر جت برای خاموش کردن استفاده نکنید.

خطرات ویژه ناشی از ماده یا ترکیب

واکنش پذیری در صورت آتش: هیچ خطر واکنشی غیر از اثراتی که در بخش های فرعی زیر توضیح داده شده است وجود ندارد.
محصولات احتراق خطرناک: خیر.

توصیه به آتش نشانان

روش های خاص: : شعله ناشی از نشت گاز را مگر در مواقع کاملا ضروری، خاموش نکنید. احتمال دوباره شعله ور شدن خودبه‌خودی یا انفجاری وجود دارد. قرار گرفتن در معرض آتش و تشعشعات گرما ممکن است باعث ترکیدن سیلندرهای گاز شود. در صورت امکان، جریان محصول را متوقف کنید. در صورت امکان از اسپری آب برای از بین بردن دود آتش استفاده کنید. سیلندرها را در صورتی که باعث ایجاد خطر نمی شود از منطقه آتش دور کنید.
تجهیزات حفاظتی خاص برای آتش نشانان: در فضاهای محدود از دستگاه تنفسی استفاده کنید. لباس ها و تجهیزات حفاظتی استاندارد (دستگاه تنفس) برای آتش نشانان.
استاندارد EN 137 : دستگاه تنفسی هوای فشرده با مدار باز با ماسک کامل صورت.
استاندارد EN 469 : لباس حفاظتی برای آتش نشانان.
استاندارد EN 659 : دستکش های محافظ برای آتش نشانان.

احتیاط های فردی، تجهیزات محافظتی و اقدامات اضطراری

اقدامات کلی: انتشار را متوقف کنید. منطقه را تخلیه کنید. هنگام ورود به منطقه از دستگاه تنفس استفاده کنید مگر اینکه از امن بودن محیط مطمئن باشید. منبع اشتعال را از بین ببرید. از تهویه کافی هوا اطمینان حاصل کنید. در خلاف جهت باد بایستید. 

ملاحظات زیست محیطی

سعی کنید انتشار را متوقف کنید.

روش ها و مواد برای مهار و پاکسازی

تهویه کردن محیط.  

ارجاع به سایر بخش ها

به بخش های 8 و 13 رجوع کنید.

ملاحظات ایمنی برای جابجایی

استفاده ایمن از محصول: از منابع اشتعال (از جمله تخلیه الکتریسیته ساکن) دوری کنید. از ابزار ضد جرقه استفاده کنید. محصول باید مطابق با اصول بهداشت و ایمنی صنعتی جابجا و استفاده شود. فقط افراد مجرب و با آموزش مناسب باید با گازهای تحت فشار کار کنند. مطمئن شوید که تمام سیستم گاز قبل از استفاده (یا به طور منظم) از نظر نشتی بررسی شده است. هنگام جابجایی محصول سیگار نکشید. فقط از تجهیزات مشخص شده که مناسب محصول هستند استفاده کنید. در صورت شک با تامین کننده گاز خود تماس بگیرید. گاز را تنفس نکنید.
جابجایی ایمن مخزن گاز: از سیلندرها در برابر آسیب فیزیکی محافظت کنید؛ از کشیدن، غلتاندن، سر دادن یا انداختن آنها خودداری کنید. هنگام جابجایی سیلندرها، حتی برای مسافت های کوتاه، از وسیله حمل و نقل (چرخ دستی، چرخ حمل بار و غیره) که برای حمل سیلندر طراحی شده است استفاده کنید. کلاهک‌های محافظ شیر را تا زمانی که سیلندر روی دیوار یا میز محکم شود یا بر روی پایه مخصوص قرار گیرد و آماده استفاده شود، در جای خود نگه‌دارید. در صورت مشکل در عملکرد شیر سیلندر، استفاده را قطع کرده و با تامین کننده تماس بگیرید. هرگز سعی نکنید شیرهای سیلندر یا دستگاه های ایمنی تخلیه فشار را تعمیر یا اصلاح کنید. شیرهای آسیب دیده باید بلافاصله به تامین کننده گزارش شود. خروجی شیر سیلندر را تمیز و عاری از آلاینده ها به ویژه روغن و آب نگه دارید شیر سیلندر را بعد از هر بار استفاده و زمانی که خالی است، ببندید، حتی اگر هنوز به تجهیزات متصل است. هرگز سعی نکنید گازهارا از یک سیلندر/ مخزن به سیلندر/ مخزن دیگر منتقل کنید. هرگز از وسایل گرمایش الکتریکی یا شعله مستقیم برای افزایش فشار مخزن استفاده نکنید. برچسب‌های ارائه شده توسط تامین‌کننده برای شناسایی محتویات سیلندر را جدا یا مخدوش نکنید. شیر را به آرامی باز کنید تا از شوک فشاری جلوگیری شود. 

شرایط نگهداری ایمن شامل تمامی ناسازگاری ها

از گازهای اکسید کننده و سایر اکسیدان‌ها، در انبار، جدا نگهداری شود. سیلندرها نباید در شرایطی که احتمال خوردگی را افزایش می‌دهد، نگهداری شوند. درپوش‌های محافظ شیر یا کلاهک‌ها باید در جای خود قرار داشته باشند. سیلندرها باید در حالت عمودی نگهداری شوند و به خوبی محکم شوند تا از واژگونی آنها جلوگیری شود. سیلندرهای ذخیره شده باید به طور دوره ای از نظر وضعیت عمومی و نشتی بررسی شوند. سیلندرها را در دمای کمتر از 50 درجه سانتیگراد و در مکانی با تهویه مناسب نگهداری کنید. سیلندرها را در مکانی دور از خطر آتش سوزی و دور از منابع گرما و اشتعال نگهداری کنید.  

کاربردهای نهایی خاص

خیر

پارامتر های کنترل

اقدامات کنترلی مواجهه

اقدامات کنترلی مهندسی مناسب: تهویه عمومی مناسب را فراهم کنید.سیستم‌های تحت فشار باید به طور منظم از نظر نشتی بررسی شوند .
تجهیزات حفاظت فردی: در هر محیط کاری باید ارزیابی ریسک انجام و مستند شود تا خطرات مرتبط با استفاده از محصول، ارزیابی شود و تجهیزات حفاظت فردی مناسب انتخاب گردد. توصیه های زیر باید در نظر گرفته شود: تجهیزات حفاظت فردی (PPE) باید مطابق با استانداردهای توصیه شده EN/ISO انتخاب شوند.
حفاظت دست: هنگام جابجایی مخازن گاز از دستکش های کاری استفاده کنید. استاندارد 388 EN - دستکش ها ی محافظ در برابر خطرات مکانیکی. استاندارد 511 EN - دستکش ها ی عایق سرما.
حفاظت چشم: از عینک ایمنی با محافظ جانبی استفاده کنید. استاندارد 166 EN - حفاظت چشم فردی - مشخصات. 
حفاظت تنفسی: استفاده از فیلترهای گاز تنها درصورتی مجاز است که تمامی شرایط محیطی شناخته شده باشند مانند نوع و غلظت آلاینده‌(ها) و مدت زمان استفاده. استاندارد EN 14387 – فیلتر (های) گاز، فیلتر (های) ترکیبی و استاندارد EN 136 – ماسک‌های کامل صورت.
حفاظت در برابر خطرات حرارتی : علاوه بر موارد ذکرشده در بخش‌های قبلی، مورد خاصی وجود ندارد.
کنترل های مواجهه زیست محیطی: ضروری نیست.
سایر اطلاعات: استفاده از لباس‌های ایمنی مقاوم در برابر آتش و ضد الکتریسیته ساکن را در نظر بگیرید. استاندارد EN ISO 14116 – مواد با محدودیت انتشار شعله. هنگام جابجایی سیلندرها از کفش‌های ایمنی استفاده کنید . استاندارد EN 1149-5 – لباس محافظتی: خواص الکترواستاتیک. استاندارد EN ISO 20345 – تجهیزات حفاظت فردی - کفش‌های ایمنی. 

اطلاعات در مورد خواص فیزیکی و شیمیایی پایه

حالت فیزیکی: گاز
جرم مولکولی: 2g/mol
رنگ: بی رنگ
بو: بی بو
آستانه بویایی: آستانه بویایی ذهنی است و برای هشدار در مورد قرار گرفتن بیش از حد در معرض آن کافی نیست.
pH: برای گاز ها و ترکیب های گازی وجود ندارد.
نرخ تبخیر نسبی (بوتیل استات=1): اطلاعاتی موجود نیست.
نرخ تبخیر نسبی (اتر=1): برای گاز ها و ترکیب های گازی وجود ندارد.
نقطه ذوب: -259  ̊C
نقطه انجماد: -259  ̊C
نقطه جوش: -253  ̊C
نقطه اشتعال: برای گاز ها و ترکیب های گازی وجود ندارد.
دمای بحرانی: -240  ̊C
دمای اشتعال خودکار: 560  ̊C
دمای تجزیه: وجود ندارد.
قابلیت اشتعال (جامد، گاز): گاز بشدت قابل اشتعال.
فشار بخار: وجود ندارد.
فشار بخار در 50 ̊C: وجود ندارد.
فشار بحرانی: 1293  kPa
̊C:  چگالی نسبی بخار در 20 وجود ندارد.
چگالی نسبی: 0.07
چگالی نسبی گاز: 0.07
حلالیت: آب: 1.6 mg/l
خواص انفجاری: وجود ندارد.
خواص اکسیداسیون: وجود ندارد.
حدود انفجاری: 4-77 درصد حجمی.

سایر اطلاعات

گروه گاز: گاز فشرده.
اطلاعات تکمیلی: با شعله نامرئی می‌سوزد.

واکنش پذیری

خطر واکنش پذیری دیگری به جز اثرات مندرج در بخش‌های فرعی زیر وجود ندارد.

پایداری شیمیایی

در شرایط عادی پایدار است.

احتمال وقوع واکنش های خطرناک

می‌تواند با هوا، ترکیب انفجاری تشکیل دهد. ممکن است با اکسیدکننده‌ها واکنش شدیدی نشان دهد. 

شرایطی که باید از آنها اجتناب کرد

دور از گرما/ جرقه/ شعله باز/ سطوح داغ نگهداری شود. سیگار کشیدن ممنوع. 

مواد ناسازگار

هوا، اکسیدکننده‌ها. برای اطلاعات بیشتر در مورد سازگاری به ISO 11114 رجوع کنید. 

محصولات تجزیه خطرناک

در شرایط عادی نگهداری و استفاده، نباید محصولات تجزیه‌ خطرناک تولید شوند. 

اطلاعاتی در مورد اثرات سم شناسی

سمیت حاد: طبقه بندی نشده.
خوردگی/تحریک پوست: طبقه بندی نشده.
pH: برای گاز ها و ترکیب های گازی وجود ندارد.
آسیب جدی/تحریک چشم: طبقه بندی نشده.
pH: برای گاز ها و ترکیب های گازی وجود ندارد.
حساسیت‌زایی پوستی یا تنفسی: طبقه بندی نشده.
جهش زایی سلول های زایا: طبقه بندی نشده.
سرطان زایی: طبقه بندی نشده.
سمیت تولید مثلی: طبقه بندی نشده.
سمیت اندام هدف (STOT) - مواجهه تک گانه: طبقه بندی نشده.
سمیت اندام هدف (STOT) - مواجهه مکرر: طبقه بندی نشده.
خطر آسپیراسیون: طبقه بندی نشده.

سمیت

اکولوژی - عمومی: هیچگونه آسیب اکولوژیکی توسط این محصول ایجاد نمی شود.
سمیت حاد آبی: طبقه بندی نشده
سمیت مزمن آبی: طبقه بندی نشده.

پایداری و تجزیه پذیری

هیدروژن (7-74-1333)
پایداری و تجزیه پذیری: هیچگونه آسیب اکولوژیکی توسط این محصول ایجاد نمی شود.

پتانسیل تجمع زیستی

هیدروژن (7-74-1333)

لگاریتم ضریب تقسیم اکتانول/آب (Log Pow): برای محصولات معدنی وجود ندارد.
ضریب تقسیم اکتانول/آب (Log Kow): برای ترکیب های گازی وجود ندارد.
پتانسیل تجمع زیستی: اطلاعاتی موجود نیست.

حرکت در خاک

هیدروژن (7-74-1333)

حرکت در خاک :اطلاعات تکمیلی در دسترس نیست.
اکولوژی - خاک:  به دلیل فراریت بالای آن، احتمال آلودگی خاک یا آب توسط این محصول کم است. تجزیه شدن در خاک بعید است.

نتایج ارزیابی PBT و v

نتایج ارزیابی PBT و vPvB: اطلاعاتی موجود نیست.

سایر اثرات نامطلوب

اوزون: طبقه بندی نشده.
سایر اثرات نامطلوب: : اثر شناخته شده ای از این محصول وجود ندارد.
اثر بر لایه اوزون: خیر.
اثر بر گرمایش جهانی: حاوی گازهای گلخانه‌ای است. درصورت تخلیه در مقادیر زیاد ممکن است به اثر گلخانه‌ای کمک کند.

پتانسیل گرمایش جهانی (GWP) 100 ساله: 6

روش های دفع پسماند

سیلندرها باید در یک مکان با تهویه مناسب تخلیه شود. از تخلیه آن در هر مکانی که ممکن است تجمع آن خطرناک باشد، خودداری کنید. محصول استفاده
نشده را در سیلندر اصلی به تامین کننده بازگردانید.

احتیاط های ویژه برای کاربر

احتیاط های ویژه حمل و نقل: از حمل و نقل در وسایل نقلیه ای که فضای بار از محیط راننده جدا نیست خودداری کنید، اطمینان حاصل کنید که راننده وسیله نقلیه از خطرات احتمالی بار آگاه است و می داند که در صورت تصادف یا شرایط اضطراری چه کاری انجام دهد. قبل از حمل سیلندرها:
اطمینان حاصل کنید که سیلندرها محکم بسته شده اند. اطمینان حاصل کنید که شیر سیلندر بسته است و نشتی ندارد. اطمینان حاصل کنید که کلاهک محافظ شیر به درستی نصب شده است.
-حمل و نقل زمینی
کد طبقه بندی (ADR): 1F
مقررات خاص(ADR):660،662
مقادیر محدود (ADR):0
مقادیر مستثنی (ADR): E0
دستورالعمل های بسته بندی (ADR): P200
مقررات بسته بندی ترکیبی (ADR): MP9
دستورالعمل های حمل و نقل در مخازن قابل حمل و فله (ADR): (M)
کد مخزن (ADR): CxBN (M)
مقررات ویژه مخزن (ADR): TA4, TT9
وسیله نقلیه برای حمل مخزن: FL 
دسته‌ی حمل و نقل (ADR): 3
مقررات ویژه حمل - بارگیری، تخلیه و جابجایی (ADR): CV9, CV10, CV36
مقررات خاص برای حمل و نقل- عملیات (ADR): S2, S20
شماره شناسایی خطر (Kemler No.): 23
پلاک نارنجی: 
کد محدودیت تونل:B/D
-حمل و نقل دریایی
مقادیر محدود (IMDG): 0
مقادیر مستثنی (IMDG): E0
دستورالعمل های بسته بندی (IMDG): P200
شماره EmS (آتش سوزی): F-D
شماره EmS (نشت): S-U
دسته‌ی نگهداری (IMDG): E
طبقه بندی انبارش (IMDG): SW2
خواص و مشاهدات (IMDG): گاز قابل اشتعال، بی بو. حدود انفجار: 4% تا 75% . بسیار سبک‌تر از هوا (0.07).
شماره راهنمای کمک‌های اولیه (MFAG): 115
-حمل و نقل هوایی
مقادیر مستثنی E0: PCA (IATA) 
مقادیر محدود PCA (IATA): ممنوع
حداکثر مقدار خالص مجاز برای مقادیر محدود PCA (IATA): ممنوع
ممنوع   : (IATA) PCA دستورالعمل های بسته بندی
ممنوع   : (IATA) PCA حداکثر مقدار خالص
200   : (IATA) CAO دستورالعمل های بسته بندی
150 کیلوگرم   : (IATA) CAO حداکثر مقدار خالص
10L   :ERG کد

مقررات/بهداشت، ایمنی و محیط زیست مخصوص ماده یا ترکیب

مقررات ملی
محدودیت های استفاده: خیر
National Fire Protection Association (U.S.A.):

Hazardous Material InformationSystem (U.S.A.):

مخفف ها و کلمات اختصاری:

ATE: تخمین سمیت حاد
CLP: مقررات بسته بندی لیبلنیگ طبقه بندی، مقررات (EC) شماره 1272/2008
REACH: ثبت، ارزیابی، اجازه، و محدودیت مواد شیمیایی- مقررات (EC) شماره 1907/2006
EINECS: موجودی مواد شیمیایی تجاری موجود در اروپا
#CAS: شماره خدمات خلاصه شیمیایی
LC50: غلظت کشنده تا 50 درصد تست جمعیت
RMM: اقدامات مدیریت ریسک
PTB: ماندگاری، تجمع زیستی و سمی
vPvB: خیلی مانگاری و خیلی تجمع زیستی
STOT-Se: سمیت ارگان هدف خاص - یک بار در معرض قرار گرفتن
CSA: ارزیابی ایمنی شیمیایی
EN: استاندارد اروپا
ADR: توافقنامه اروپا در رابطه با حمل بین المللی کالای خطرناک از طریق جاده
IATA: اتحادیه حمل بین المللی هوایی
کد IMDG: حمل  بین المللی کالای خطرناک از طریق دریا
RID: مقررات مربوط به حمل بین المللی کالای خطرناک از طریق ریل
WGK: طبقه آب خطرناک
STOT-RE: سمیت ارگان هدف خاص - چند بار در معرض قرار گرفتن
مشاوره آموزشی: خطر خفگی اغلب نادیده گرفته می شود و باید در طول آموزش اپراتور، مورد تاکید قرار گیرد.
سایر اطلاعات: طبقه بندی با استفاده از اطلاعات استخراج شده پایگاه اطلاعات نگهداری شده توسط انجمن صنایع گازی اروپا (EIGA).

متن کامل شرح H

گاز قابل اشتعال 1	گازهای قابل اشتعال، دسته 1
گاز تحت فشار	گاز های تحت فشار-گاز فشرده
H220	گاز بشدت قابل اشتعال.
H280	حاوی گاز تحت فشار-در صورت گرما دیدن امکان انفجار وجود دارد.

این اطلاعات بر اساس دانش فعلی ما و برای توصیف محصول صرف برای اهداف بهداشتی، ایمنی و الزامات زیست محیطی در نظر گرفته شده است. بنابراین نباید به عنوان تضمین کننده خاصیت خاصی از محصول تلقی شود.